DELİCE

DELİCE İLÇE TARİH





İlçe Merkezinde Çömelek Kaya adıyla bilinen bölgede çıkan tarihi kalıntılardan, İlçeye ilk yerleşenlerin Hititler olduğu sanılmaktadır. 1760-1780 yıllarında, Osmanlı İmparatorluğunun Türkmen ve Yörük boylarını mecburi iskana tabi tutması sonucu Çorum Ayanı Mahmut Bey tarafından görevlendirilen Demirci KARABEKİR ve 

KARADUMAN adlı şahısların obalarını toplayarak İlçe Merkezinin şimdiki adıyla KARABEKİR mahallesi olan yerleşim yerinde bir köy kurdukları, kurucusu KARABEKİR adına izafeten de buraya KARABEKİR adının verildiği bilinmektedir. Meydan Larusse kayıtlarında İlçenin ilk adının PİRAN olduğu anlaşılmaktadır. Şimdiki adını ise Delice Irmağından almıştır.
DELİCE İLÇE COĞRAFYA

İlçemiz doğuda Sungurlu (Çorum) ve Yerköy (Yozgat) İlçeleri, batıda Balışeyh (Kırıkkale) güneyde Keskin İlçesi ve Kırşehir İli , Kuzeyde ise Sulakyurt İlçesi ve Çankırı İli ile çevrilidir. 750 Km2’lik bir alana sahip olan Delice İlçesi 34 derece doğu boylamı ile 40 derece kuzey enleminin kesiştiği noktada yer almaktadır. Yüksekliği 750 metredir.

lçenin iklimi, yazları sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve nispeten yağışlıdır. Devlet Meteoroloji İşletmesi verilerine göre 1963-1997 yılları arasındaki ortalama yağış 388 mm, ortalama sıcaklık 12 derecedir. İlçe genelde engebeli bir topografya ya sahiptir. Bu engebe , kotun yükseldiği kuzey ve kuzey doğu kesimlerine doğru artmaktadır. 

Güney bölgeler ve Delice Irmağına yakın bölgeler düz ova görünümündedir. İlçenin en yüksek noktaları kuzeyde Tokuş Dağının zirveleri, (1385 Metre), Elmalı köyü doğusundaki Sarı Tepe (1291 Metre) ve Kuzeydoğuda Üç Dede Tepesidir. (1289 Metre) İlçenin orta ve güney bölümü ekili ve çıplak arazilerle kaplıdır. Özellikle Jipslerle kaplı tuzlu arazilerde bitki yetişmemektedir. Kuzey bölgelerin yükseklikleri seyrek ormanlarla kaplıdır.

 İlçe sınırları içerisinde Delice Irmağı dışında yüzey suyu kaynakları çok sınırlıdır. Her mevsim akışı olan Delice Irmağından az da olsa sulama yapılmaktadır. Ancak, Delicenin yan kolları gerek havzaların küçüklüğü, gerekse yağışlardın yetersizliğinden yaz aylarında kurumaktadır.

 Bu yan kollardan kuzeydeki Büyükavşar’ dan gelen ve güneyde Çongar’ dan Tavaözü’ne doğru akan Çongar Özü Deresi (Kılıçözü Deresi)kaynaklarla beslenmektedir.Bu kaynaklardan sulamada yararlanılmaktadır.

DELİCE İLÇE EKONOMİ


İlçemiz ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmakta olup,İlçe arazisinin toplam yüzölçümü 75.645 hektardır. Bu arazinin 59.085 hektarı tarım ,6.816 hektarı orman ve fundalık , 5.881 hektarı çayır ve mera arazisi , 45 hektarı meyvelik 150 hektarı ise kavaklıktır.

Tarım arazisinin 34.414 hektarı ekilebilen tarım arazisi, kalan kısmı ise nadasa bırakılan tarım arazisi niteliğindedir.Tarla bitkilerinden buğday, arpa, yeşil mercimek ve nohut tarımı yapılmakta ve yılda yaklaşık 28.000 hektarda buğday, 4.500 hektarda arpa, 200 hektarda nohut, 200 hektarda mercimek, 200 hektardaU çerezlik ayçiçeği ve 100 hektarda şeker pancarı yetiştiriciliği yapılmaktadır.Yine çiftçilerin kendi imkanları ile 550 hektarda sulu tarım yapılabilmektedir.

İlçemizde 10.650 dekar bağ arazisi mevcut olup, bunun 763 dekarı sulanabilir niteliktedir. Son bir yıl içerisinde çiftçilerimize köklü tüplü 600 adet Amerikan asma ağacı üzerine aşılı yerli cins bağ çubuğu diktirilmiş .

 Mevcut bağların yarısı Delice Merkez, Hacıoabası, Doğanören ve Arbişli köylerinde, geriye kalan bölümü ise Büyükavşar ve Büyükyağlı Kasabaları ile Karpuz, Baraklı, Yaylayurt, Çoğul, Tekke, Alcılı, Dağobası, İmirli, Meşeyayla, Küçükavşan, Halitli, Derekışla, ve Kuzeyyurt köylerindedir. Bu bağların % 70 i 30 – 50 yıllık, % 20 si 60 yıldan daha yaşlı, % 10 ise genç bağlardır.

 Bölgemizde yetişen üzüm çeşitleri, Hasandede, Sungurlu Beyazı, Kalecik Karakı, Hafızalı ve Razaki dir. Üzüm üretiminin % 70 i Hasandede , % 20 si Sungurlu Beyazı, % 10 u ise diğer sofralık çeşitlerdir. 2008 yılı içerisinde İl Özel İdare destekli 6 dekar alana hasandede çeşidi bağ tesisi kurulmuştur. Üretimin % 40 ı Ankara, Çorum ve Yozgat gibi yakın illerin pazarlarında, komisyoncular 

aracılığı ile pazarlanmakta, % 30 çevrede bulunan şarap ve sirke fabrikalarına pazarlanmakta, kalan % 30 luk bülüm ise ailelerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılmakta ve bu üzümlerden pekmez yapılmakta ve aynı zamanda kurutulmak suretiyle tüketilmektedir.

İlçemizdeki meyve yetiştiriciliği daha çok mahalli pazarların ihtiyacını karşılamaya yöneliktir. Toplu meyve bahçeleri İlçe Merkezi., Büyükavşar, Büyükyağlı, Çongar, Ocakbaşı , Yaylayurt, İmirli , Kavak, Çatallı, Dağobası ve Arbişli Köylerinde bulunmaktadır. İlçemizde 454 dönümlük alanda 14.300 elma, 3.000 armut, 1.500 ayva, 4.900 erik, 1.000 kiraz,

 4.000 vişne, 850 şeftali, 4.500 kayısı, 12.000 zerdali, 28.000 dut ve 6.400 badem ağacı mevcut olup, İlçe Tarım Müdürlüğü aracılığı ile İlçemizde bulunan çiftçilere 500 badem fidanı texas – nanrarrel dağıtımının yapıldığı ayrıca Ocakbaşı köyünde 42 dekar alana 1700 adet badem fidanı bahçesi ,Baraklı köyünde 38 dekar alana 380 adet ceviz bahçesi destekleme kapsamında fidan verilmiştir.

Kırsal Kalkınma makine desteklemesi kapsamında 2 çiftçimize %50 hibeli balya makinesi alımı gerçekleştirilmiştir.
İlçemizdeki mevcut sığır varlığının 1545 adedi sağmal inek, ( 440 kültür ırkı, 577 melez, 528 yerli ırk ) 1092 besi danası, 1113 adedi ise düve dana ve buzağıdır.Mevcut sığır varlığının 18000 kadarı Çerikli Kasabasında olup, bunların % 80 i besi danasıdır. Yine İlçemizde 8200 adet koyun ve kuzu ve 1420 adet keçi oğlak mevcuttur. Bölgemizde Kurban Bayramına yönelik besicilikte oldukça yaygındır.

İlçemizde sanayi kuruluşlarının sayısı oldukça azdır. Halen İlçe Merkezinde özel sektöre ait bir kemik unu fabrikası ve atıl durumda olan bir Yem fabrikası bulunmaktadır.Bunun dışında sanayi kuruluşu bulunmamaktadır.

İlçemiz Merkezinde, Çerikli, Büyükyağlı ve Büyükavşar Kasabaları ile Kuzeyyurt Köyünde Tarım Kredi Kooperatifleri bulunmaktadır. Bunlardan Delice Tarım Kredi Kooperatifine 11 köy, Büyükyağlı Tarım Kredi Kooperatifine 3 köy, Çerikli Tarım Kredi Kooperatifine 9 köy, BüyükavşarTarım Kredi Kooperatifine 11 köy, Kuzeyyurt Tarım Kredi Kooperatifine ise 3 köy bağlıdır.

 Bunun dışında 3 adet Tarımsal Kalkınma Kooperatifi mevcut olup bunlar, Sarıyaka- Kuzeyyurt- Akboğaz-Çoğul ve Baraklı Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, ve Çerikli- Çongan- Halitli- Tavaözü- Yeniyapan- Tatlıcak- Ocakbaşı – Herekli Tarımsal Kalkınma Kooperatifidir.

İlçemize merkezinde Ziraat Bankası, Çerikli kasabasında ise Deniz Bank’ ın şubesi hizmet vermektedir. Daha önceki yıllarda İlçe Merkezinde Halk Bankası Şubesi , Çerikli Kasabasında ise Ziraat Bankası ve Halk Bankası şubeleri var iken son 5-6 yıl içerisinde ilçe merkezinde bulunan Halk Bankası şubesi ile Çerikli Kasabasında bulunan Ziraat ve Halk Bankası şubeleri kapatılmıştır.Ziraat

 Bankasının mevcut durumda Çerikli Kasabasında bir ATM makinesi bulunmaktadır. İlçemizde fuar , sergi ve panayır yapılmamaktadır. Ancak daha önceki yıllarda İlçemiz Kaymakamlığı ile Belediye Başkanlığının ortak organizasyonu ile Üzüm Festivali yapılırken 1998 yılından sonra bu festivalde yapılmamıştır.

Fakir ve yardıma muhtaç ailelere yardım amacıyla kurulan İlçemiz Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfında 2008 yılı itibarıyla 531 dosya mevcut olup,ancak yıl içerisinde ölen, taşınan, Sosyal Güvenceye kavuşan ailelerin dosyaları işlemden kaldırılmış olup yıl sonu itibari ile 488 kayıtlı dosyanın mevcut olduğu , aynı yıl 1081 aileye 90.637,00 YTL’ lik yiyecek yardımı, 488 aileye 488 ton Ayni kömür yardımı,468 öğrenciye 84.299,00YTL ayni eğitim yardım, 6 Kişiye 10.540,00 YTL sağlık yardımı , 104 aileye bir defaya mahsus 17.635,00 YTL nakdi yardım yapılmış olup, Genel toplam olarak 2159 aileye 215.341,00 YTL yardım yapılmıştır.

 Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfınca 1994 yılından bu yana çeşitli projeler hazırlanmış ve bu projelerden, arıcılık, süt inekçiliği, koyunculuk, seracılık, bağcılık, halı dokuma, triko, çorap örme, konfeksiyon, süt toplama ve soğutma merkezi kurulması , Güzel Okulum, Üniversiteye hazırlık kursu ve Erozyon kontrolü amaçlı ağaçlandırma ve Çerikli kasabasında 1 kişiye iş kurma projesi çerçevesinde Erkek Kuaförü projesi uygulanmıştır.



Sosyal Riski Azaltma Projesi kapsamında yürütülmekte olan Şartlı Nakit Transferi uygulaması ile 81 aileden 124 çocuk Şartlı Nakit Eğitim 58 çocuk Şartlı Nakit Sağlık yardımlarından yararlanmaktadır.
Vakıflar Genel Müdürlüğünden gönderilen 1200 adet Gıda paketinden 1200 kişiye ayni yardım olarak dağıtılmıştır.
İlçemiz Sosyal yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkanlığı 1986 yılında kurulmuş olup , Kuruluş amacına yönelik faaliyetlerine devam etmektedir.

İlçemizde halen 3816 Sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun gereğince yeşil kartlı vatandaşların sayısı 884 olup , bu sayının toplam İlçe nüfusuna oranı % 8 dür.
DELİCE İLÇE ULAŞIM VE ALTYAPI

İlçemiz Merkezi ile bağlı 3 Kasaba ve 38 Köyümüzün tamamında Elektrik mevcut olup, elektriksiz yerleşim birimi bulunmamaktadır. Her yıl belirli köy gruplarının köy içi elektrik şebekelerinin bakım ve onarımı yapılmaktadır. 2004 Yılı içerisinde ihale yoluyla , Büyükyağlı Kasabası ile Arbişli, Hacıobası, Tatlıcak,Yeniyapan, Akboğaz, Çogul, Dağobası Köyünün köy içi elektrik şebekelerinin bakım ve onarımı ile Baraklı, Akboğaz - Çoğul, Taşyazı – Elmalı, Halitli, Yeniyapan (Eskikışla), Arbişli-Karpuz- Yaylayurt Köy

 gurupları ile Büyükyağlı Kasabası dağıtım merkezi çıkışlı Delice 1 nolu hattının orta gerilim nakil hatlarının bakımı yaptırılmıştır. 2005 yılında ise; Halitli, Sarıyaka, Yaylayurt, Çongar, Meşeyayla, Küçükavşar, Derekışla, Evliyalı, Elmalı, Kurtoğlu, Kocabaş , İmirli ve Bozköyün köy içi şebekelerinin, Meşeyayla - Kavak, İmirli- Dağobası, Çongar ve Yaylayurt Köy guruplarının ise orta gerilim nakil hattı bakımlarının yapılması teklif edilmiştir.
İlçe Merkezi ve 3 Kasabamızda şebekeli içme suyu mevcut olup, içme suyu açısından herhangi bir sorun bulunmamaktadır. Bağlı Köylerimizin tamamına yakında şebeke bulunmasına rağmen içme suyu kaynaklarının yetersiz olması nedeniyle bazı köylerimizde içme suyu sorunu yaşanmaktadır. Bu Köyler Karaköseli , Elmalı ve Çatallı Hamisbeyli köyleridir.
İlçemiz Merkezi, Çerikli ve Büyükyağlı Kasabalarında kanalizasyon sistemi mevcuttur. Büyükavşar Kasabamızda ise kanalizasyon sistemi bulunmamaktadır. İlçemize bağlı Köylerden ise sadece Hacıobası, Evliyalı , Coğul ve Kuzeyyurt Köylerinde kanalizasyon mevcut olup, diğer Köylerimizde kanalizasyon sistemi mevcut değildir. Su kaynaklarının yetersiz olması nedeni ile kanalizasyon sistemi de yapılamamaktadır. Bu yerleşim yerlerinde kanalizasyon sorunu yapılan foseptik çukurlarla giderilmektedir.
İlçemiz Ankara- Samsun karayolunun üzerinde bulunmakta olup karayolu ulaşımında herhangi bir sorun yaşanmamakla birlikte yol çalışmaları nedeniyle sık sık can ve mal kayıplarına sebep olan trafik kazaları ile karşılaşılmaktadır.İlçenin Kırıkkale İline ve diğer İl ve İlçelere bağlantısını sağlayan yollar asfalttır. İlçemizin İl merkezine uzaklığı 54 Km., Ankara İline uzaklığı 134 km. dir. İlçemize bağlı Kasaba ve Köylerimizin yollarının büyük bölümü asfalt durumdadır. Ancak, mevcut asfaltların zaman içerisinde ikinci kat kaplaması yapılmadığından bazı bölümleri bozulmuştur. Bu nedenle, bozulan bu bölümlerin onarılması ve bazı yolların ikinci kat asfalt kaplamasına ihtiyaç vardır. Fakat KÖY-DES Programı Kapsamında bu eksiklikler belli bir program dahilinde giderilmeye çalışılmaktadır.
DELİCE İLÇE NÜFUS


2007 YILI ADRESE DAYALI I NÜFUS SAYIMINA GÖRE:


İlçemiz Merkezinin nüfusu 2929, Kasaba ve Köyler nüfusu 8106 İlçenin toplam nüfusu ise 11035 dir.


NÜFUSUN CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI
Erkek : 5421
Kadın : 5614


İlçemizde okuma yazma oranı % 92 olup ( 2000 Yılı Devlet İstatistik Enstitüsü verilerine göredir. Bu oran 2007 yılı itibarıyla % 97 civarındadır. ) Delice İlçe Merkezi Kırıkkale İlinde okuma-yazma oranı en yüksek olan ikinci ilçedir.


YILLIK NÜFUS ARTIŞ HIZI


Şehir de : Binde 34.89
Köyler de : Binde 2.12
Toplam : Binde 8.85
NÜFUSUN CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI


Şehir Nüfusu Toplamı : 2929
Erkek : 1451
Kadın : 1478
Okuma yazma bilmeyen : 725
Okuma yazma bilen : 8.773
Bir okul bitirmeyen : 1.948
Köy Nüfusu Toplam 8106
Erkek : 3970
Kadın : 4136